میکروسانتریفیوژ

برای سانتریفیوژ کردن نمونه های کم و کوچک ، باید از دستگاهی استفاده کنیم که قابلیت قرار دادن میکروتیوب در روتور آن میسر باشد . اما در یک دستگاه سانتریفیوژ نمیتوان نمونه ای که در میکروتیوب است را قرار دهیم ، به همین دلیل دستگاه میکرو سانتریفیوژ یا میکروفیوژ ساخته شد . البته عمده تفاوت دیگر میکروسانتریفیوژ با سانتریفیوژ در سرعت گردش موتور آن است ، بدین صورت که سرعت گردش موتور سانتریفیوژ ها عمدتا در حدود 4000 الی 6000 دور در دقیقه بوده  ولی در میکروسانتریفیوژ از 7000 دور الی 15.000 و بعضاً 20.000 دور در دقیقه میباشد .

در ادامه همه چیز در مورد انواع میکروسانتریفیوژ را بررسی میکنیم و موارد حائز اهمیت و تاثیر گزار برای خرید میکروسانتریفیوژ را بیان میکنیم .

میکرو سانتریفیوژ چیست؟

با فرض این موضع که میدانید سانتریفیوژ چیست، این را بیان میکنیم که به سانتریفیوژی که برای سانتریفیوژ کردن نمونه هایی با حجم کمتر از 2ml استفاده میشود ، میکروسانتریفیوژ گفته میشود . دلیل این نامگذاری هم استفاده از ظرف نمونه میکروتیوب میباشد . ترکیب دو کلمه میکروتیوب و سانتریفیوژ باعث تشکیل نام این دستگاه شده است . نمونه ها در ویال یا میکروتیوب های مختلف در حجم های 0.2ml ، 0.5ml ،  1.5ml و 2ml قرار گرفته در روتور دستگاه جاگذاری میشوند . عموماً تست هایی با این حجم نمونه مربوط به زمینه های بیوتکنولوژی ، سلولی مولکولی و ژنتیکی ، هماتولوژی ، زیست شناسی ، کشاورزی ، ایمونولوژی ، فارماکولوژی ، سم شناسی و ….. میباشند  .

انواع میکروسانتریفیوژ

دسته بندی های مختلفی برای میکروسانتریفیوژ ها وجود دارند که برخی از مهمترین آنها را در زیر ذکر کرده ایم

دسته بندی بر اساس دور گردش ، به عنوان مثال:  7000 دور در دقیقه ، 15.000 دور دقیقه و. …
دسته بندی بر اساس تعداد جایگاه میکروتیوب ، برای مثال : 8 شاخه ، 12 شاخه ، 24 شاخه و …….
دسته بندی براساس قابل تعویض بودن یا نبودن روتور دستگاه .
دسته بندی بر اساس یخچالدار بودن یا نبودن دستگاه ، برای مثال دستگاه D1524R کمپانی DLAB یک مدل یخچالدار با قدرت دمادهی تا منفی 20 درجه میباشد ، یا دستگاه D2012plus همین کمپانی مدل رومیزی کوچک بدون یخچال است .
دسته بندی بر اساس ابعاد دستگاه ، به عنوان مثال دستگاه D1008 کمپانی DLAB مناسب زیر هود است و ابعاد بسیار کوچکی دارد ، در مقابل دستگاه D3024 که دستگاه رومیزی است و ….. .

طرز کار میکروسانتریفیوژ

میکروسانتریفیوژ  بر اساس اصل ته نشینی عمل میکند . موتور دستگاه توسط نیروی الکتریکی باعث گردش روتور میشود ، نمونه های آزمایشی نیز در ویال های مخصوص داخل روتور قرار دارند . کاربر طبق نیاز و پروتکل آزمایش خود سرعت گردش میکروسانتریفیوژ و میزان زمان مورد نیاز سانتریفیوژ شدن را به دستگاه اعمال میکند . پس از گردش نمونه ها به مدت مشخص شده در سرعت دور مشخص شده ، روتور متوقف شده و نمونه ها از دستگاه خارج شده و جهت ادامه پروتکل در مسیر کار قرار میگیرند .

اجزای میکروسانتریفیوژ

بدنه دستگاه ( حاوی سیستم کنترلر + موتور دستگاه + پاور و آداپتور )
مانیتور و کنترلر دستگاه
روتور آلومینیومی
درب سانتریفیوژ
قفل درب اینترلاک ( مقاوم در برابر هر گونه باز شدن در حین کار )

انواع موتور

موتور میکروسانتریفیوژ از ارکان اصلی این دستگاه بوده و تمام عملکرد و ماهیت این دستگاه با موتور آن است . دو نوع موتوری که عموما روی میکروسانتریفیوژ ها نصب میشوند ، موتور ذغالی و موتور براشلس است . در مقاله ” سانتریفیوژ ” به تفاوت این دو موتور پرداخته ایم . ولی خالی از لطف نیست که اینجا نیز اشاره مختصری بکنیم ، در موتور های ذغالی بدلیل وجود اتصال فیزیکی ذغال و سیم پیچ شما همیشه میبایست به صورت دوره ای ذغال های موتور را تعویض کنید و مشکلاتی از قبیل داغ شدن و راندمان پایین را تحمل کنید و اما در موتور های Brushless به دلیل حذف ذغال و جایگزینی آن با انتقالا انرژی مغناطیسی ، دیگر هیچ کدام از مسائل قبلی را نداشته و راندمان بالاتری خواهید داشت علاوه بر اینکه عملکرد آن بسیار بی صدا تر و بی لرزش تر نیز هست .

خالی از لطف نیست که بدانید کلیه میکروسانتریفیوژ های DLAB از موتور Brushless استفاده میکنند .

انواع روتور

انواع مختلف روتور چه از لحاظ متریال و چه از جهت ویژگی های دیگر وجود دارند که در زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم ،

دسته بندی به لحاظ نوع جایگاه نمونه ، بدین صورت که روی روتور فضای قرار گیری نمونه میتواند متفاوت باشد . به طور مثال : روتور مخصوص میکروتیوب سایز 5 و 2 ml ، روتور مخصوص میکروتیوب 0.2 ml ، روتور مخصوص پلیت و یا روتور مخصوص استریپ تیوب و ….
دسته بندی به لحاظ درب روتور ، برخی از کمپانی ها روتور هایی ارائه میکنند با درب مخصوص روی روتور ، این درب از پخش احتمالی آلودگی جلوگیری کرده و در انواع متریال های پلاستیکی یا استیل ساخته میشوند ، کمپانی یا نمایندگی تجهیزات آزمایشگاهی Dlab در اکثر مدل های میکروسانتریفیوژ های خود روتورهای قابل اتوکلاو از جنس استیل را به همراه درب قابل اتوکلاو استیل ارائه کرده است ، این روتور ها روی دستگاه های D1524R و D3024 قابل نصب میباشد . ( مدل D2012Plus با درب روتور پلاستیکی شفاف توسط کارخانه ارائه میشود )
دسته بندی از جهت متریال ، متریال های مرسوم آلومینیوم ، پلاستیک با استحکام بالا ، استنلس استیل و ….
دسته بندی به لحاظ قابلیت نصب انواع آداپتور ،به عنوان مثال روتور با ظرفیت 24 عدد میکرتیوب 5ml را میتوان با اضافه کردن آداپتور مخصوص آن قابل کار با 24 عدد میکروتیوب 0.5ml و یا 0.2ml نمود . برخی از روتور ها به همراه آداپتور ها ارائه میشوند .

کاربرد میکروسانتریفیوژ

استخراج DNA در تست های ژنتیکی و مولکولی
جداسازی پلاسمیدها
امور PCR و Realtime
آزمایشات شیمی و بیوشیمی
آزمایشات غذایی و لبنی
صنایع داروسازی
بانک خون

نکات مهم در هنگام کار با دستگاه میکروسانتریفیوژ یا میکروفیوژ

در هنگام کار با دستگاه میکروسانتریفیوژ یا میکروفیوژ، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. توزیع یکنواخت نمونه‌ها: نمونه‌ها باید به طور یکنواخت در لوله‌های میکروفیوژ توزیع شوند تا تعادل دستگاه حفظ شود.
2. تعادل دستگاه: لوله‌ها باید به صورت متقارن در دستگاه قرار گیرند.
3. دما: مطمئن شوید که دستگاه در دمای مناسب کار می‌کند تا از آسیب به نمونه‌ها جلوگیری شود.
4. استفاده از لوله‌های مناسب: فقط از لوله‌های میکروفیوژ با کیفیت و مناسب برای دستگاه استفاده کنید.
5. تمیز نگه داشتن دستگاه: پس از هر بار استفاده، دستگاه و محفظه‌های آن باید تمیز شوند تا از آلودگی و آسیب جلوگیری شود.
6. دور بالا برای مدت زمان کوتاه: از دور بالای دستگاه فقط برای مدت زمان کوتاه استفاده کنید تا از آسیب به نمونه‌ها جلوگیری شود.
7. استفاده از درپوش: حتماً از درپوش‌های مناسب برای لوله‌ها استفاده کنید تا از خروج محتویات جلوگیری شود.
8. زمانی که در حین کار با دستگاه میکروسانتریفیوژ آلارم هشدار روشن شد، فوراً اقدام به خاموش کردن دستگاه کنید تا از بروز آسیب یا مشکل جلوگیری شود.
9.  هنگام افزایش سرعت چرخش دستگاه، باید این کار را به صورت تدریجی و آهسته انجام دهید تا فشار غیر ضروری به دستگاه وارد نشود و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
10. پس از اتمام کار با دستگاه میکروفیوژ، حتماً جا لوله‌ای‌ها را به طور کامل شستشو داده، تمیز و خشک کنید تا از آلودگی و خرابی جلوگیری شود.
11. یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات در هنگام استفاده از این دستگاه، نگه داشتن لوله‌ها یا دستگاه با دست است که می‌تواند به طور جدی به سلامت شما و دستگاه آسیب بزند.

جمع بندی

حال دیگر میتوانید میکروسانتریفیوژی که برای شما مناسب است را انتخاب کنید . با دانستن ویژگی های هر دستگاه و ویژگی هایی که برای هدف شما حائز اهمیت تر است ، میتوانید انتخاب بهتر ، دقیقتر و به صرفه تری داشته باشید .

حال قصد داریم مدل های میکروسانتریفیوژ DLAB که در ایران با دوسال گارانتی تعویض از شرکت راهیان نلم آزما ارائه میشوند را برای شما نام ببریم :

• مدل D1008 – میکروسانتریفیوژ 7000 دور 8 شاخه میکروتیوب و 4 شاخه استریپ تیوب
• مدل D1012UA – میکروسانتریفیوژ 10.000 دور 12 شاخه میکروتیوب و 4 شاخه استریپ تیوب
• مدل D2012-Plus – میکروسانتریفیوژ 15.000 دور 12 شاخه میکروتیوب
• مدل D2012S – میکروسانتریفیوژ 15.000 دور 12 شاخه میکروتیوب
• مدل D3024 – میکروسانتریفیوژ 15.000 دور 24 شاخه میکروتیوب
• مدل D1524R – میکروسانتریفیوژ یخچالدار 15.000 دور 24 شاخه میکروتیوب